![](/media/lib/374/n-bierka-5874791bf027d3ea9c392c77d96eb34e.jpg)
Najstarsza bierka szachowa ma ok. 1300 lat?
26 listopada 2019, 13:03John Oleson, emerytowany profesor University of Victoria, przekonuje, że niewielki obiekt z piaskowca, który w 1991 r. znaleziono we wczesnomuzułmańskim (VII-wiecznym) kontekście w Humeimie, dawnej Hawarze, może być najstarszą archeologicznie udokumentowaną bierką szachową.
![](/media/lib/393/n-chromosom-71a3d4820bd63954afdb2338bf65ede8.jpg)
Komórki iPS pozyskane od 114-latki pomogą odkryć tajemnice długiego i zdrowego życia
22 marca 2020, 05:58Osoby, które mają 110 lub więcej lat, są nazywane superstulatkami. Jak podkreślają specjaliści, grupę tę cechuje nie tylko imponująca długość życia, ale i wyjątkowa długość życia w dobrym zdrowiu. Nie wiadomo, czemu jedni zostają superstulatkami, a inni nie. Ostatnio po raz pierwszy z komórek 114-letniej kobiety uzyskano indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste. Naukowcy mają nadzieję, że dzięki temu uda się ustalić, czemu superstulatkowie prowadzą tak długie i zdrowe życie.
![](/media/lib/424/n-bolometr-0f5d39c86500297a749d48fd3ebbc70a.jpg)
Komputery kwantowe trafią pod strzechy dzięki grafenowym bolometrom?
2 października 2020, 11:50Grafenowe bolometry mogą całkowicie zmienić zasady gry na polu komputerów kwantowych, stwierdzają na łamach Nature fińscy naukowcy z Uniwersytetu Aalto i VTT Technical Research Centre of Finland. Stworzyli oni nowy detektor mierzący energię z niedostępnymi wcześniej dokładnością i szybkością. To może pomóc w rozwoju komputerów kwantowych i upowszechnieniu się tych maszyn poza laboratoria.
![](/media/lib/454/n-wylesianie-2b8f0f3604143421f6a084911fefcaa7.jpg)
W 60 lat przekształciliśmy obszar równy Afryce i Europie. Lasy zmieniliśmy w pola uprawne
12 maja 2021, 09:16W ciągu ostatnich 60 lat ludzie przekształcili aż 43 miliony kilometrów kwadratowych Ziemi. To 4-krotnie więcej niż sądzono. To powierzchnia równa Afryce i Europie razem, którą H. sapiens przeobraził np. zamieniając lasy w pola uprawne czy sawanny w pastwiska. Wyniki badań, obejmujących lata 1960–2020 ukazały się właśnie w Nature Communications.
![](/media/lib/480/n-mikroskop-3ecbcb5189aaf4e1cea37de046ec6b20.jpg)
WUM podpisał z amerykańskimi instytucjami umowę dot. współpracy przy stworzeniu terapii ultrarzadkiego zespołu NEDAMSS
26 listopada 2021, 12:45Warszawski Uniwersytet Medyczny (WUM) podpisał z amerykańskimi instytucjami umowę dot. współpracy przy stworzeniu terapii zespołu NEDAMSS (ang. Neurodevelopmental Disorder with Regression, Abnormal Movements, Loss of Speech and Seizures). Jak wyjaśniono w komunikacie prasowym, NEDAMSS to nowo opisana, ultrarzadka choroba, spowodowana mutacjami genu IRF2BPL. Charakteryzuje się regresją, napadami drgawek, autyzmem i opóźnieniami rozwojowymi.
![](/media/lib/523/n-studenci-07e945e230ece19843da3f59cec9287a.jpg)
Polskie uczelnie w THE World University Rankings 2023
17 października 2022, 05:51W najnowszym światowym rankingu THE World University Rankings 2023 znalazły się 32 polskie uczelnie – najwyżej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu. Z kolei jak powiedział PAP prof. Grzegorz Królczyk z Politechniki Opolskiej, dziewiąte miejsce w gronie polskich uczelni jest szczególnym wyróżnieniem dla politechniki.
![](/media/lib/553/n-wyladowania-8f1be18f904aca64eb28f14bd4835b67.jpg)
Po wybuchu wulkanu doszło do najbardziej intensywnych wyładowań atmosferycznych
21 czerwca 2023, 16:18Ubiegłoroczna erupcja wulkanu Hunga Tonga była rekordowa pod wieloma względami. Była najpotężniejszą erupcją wulkaniczną obserwowaną bezpośrednio przez naukowców, w jej wyniku do atmosfery trafiło wyjątkowo dużo wody i doszło do początkowego wypiętrzenia oceanu na wysokość 90 metrów. Właśnie dowiedzieliśmy się o kolejnym rekordzie. Okazuje się bowiem, że erupcja wywołała najbardziej intensywne wyładowania atmosferyczne.
![](/media/lib/587/n-mongolia-723f52ee5d215ae90945d596b90ce444.jpg)
Niespodziewane odkrycie sprzed czasów Czyngis-chana. To tajemniczy okres historii Mongolii
13 sierpnia 2024, 09:26Opuszczony fort, którego badanie rozpoczęli w 2022 roku naukowcy zaangażowani w Joint Mongolian-Israeli-American Archeological Project, krył niezwykłą niespodziankę. W warowni znaleziono grób z bardzo słabo poznanego okresu pomiędzy upadkiem imperium Kitanów a początkiem imperium mongolskiego Czyngis-chana. Odkrycie grobu przedstawicielki ówczesnej elity to ważny przyczynek do poznana dziejów tajemniczego 80-letniego okresu historii Mongolii.
Prezerwatywa zabezpiecza nie tylko przed ciążą i HIV
1 września 2006, 16:56Kobiety z nowotworami szyjki macicy (oraz innymi nowotworami okolic miednicy, np. pęcherza moczowego) powinny uprawiać seks, zabezpieczając się prezerwatywami. I nie chodzi tu bynajmniej o zapobieganie ciąży, lecz o to, że pewien składnik spermy przyspiesza postępy choroby.
Antyterrorystyczna lama
7 grudnia 2006, 10:50Jeśli terroryści posłużą się bronią biologiczną, znajdujące się we krwi lamy cząsteczki ostrzegą przed atakiem — donoszą naukowcy z Laboratorium Badawczego Marynarki USA.